Ochrona przyrody

Nadal brakuje świadomości na temat wpływu przestępstw przeciwko dzikiej przyrodzie na ekosystemy i gatunki chronione. Sposób obliczania tych szkód, aby stały się one użytecznym i wiarygodnym narzędziem podczas oskarżania i w trakcie spraw sądowych, jest tematem, który należy dokładniej zbadać. Istnieją już pewne dobre przykłady. Na przykład w Finlandii prokurator jest zobowiązany do pracy z "cennikiem", który oblicza szkody dla ekosystemów i gatunków chronionych. Dotyczy to zarówno drobnych naruszeń, jak i przestępstw przeciwko dzikiej przyrodzie, w których chodzi o gatunki poważnie zagrożone.

Zatrzymanie i odwrócenie procesu utraty różnorodności biologicznej do 2020 r. jest priorytetem w Unii Europejskiej. Wdrożenie unijnego prawodawstwa dotyczącego przyrody (dyrektywa ptasia i dyrektywa siedliskowa) ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia unijnego celu w zakresie różnorodności biologicznej na rok 2020. Należy jednak poprawić wdrażanie i egzekwowanie przepisów.

W 2015 r. zbadano dobry przykład "zamkniętego" systemu regulacyjnego w ramach rozporządzenia łowieckiego w Słowenii, poprzez miękkie i twarde środki kontroli, który został uznany za przydatny przez kilka państw członkowskich. W związku z tym w 2017 r. zorganizowano w Słowenii inspekcję studyjną, aby sprawdzić, jak system ten działa w praktyce. W latach 2019-2020 rozesłano kwestionariusz online do inspektoratów z krajów członkowskich, członków Birdlife i członków Face. Na podstawie analizy odpowiedzi na kwestionariusz zostaną wybrane dwa kraje do wspólnej inspekcji w 2021 roku.

Alarmujący spadek różnorodności biologicznej w Europie spowodował przyjęcie przez Unię Europejską (UE) dwóch kluczowych aktów prawnych - dyrektywy siedliskowej i ptasiej - w celu ochrony najcenniejszych europejskich gatunków i siedlisk na całym obszarze ich naturalnego występowania w UE.

Wdrożenie planu działania UE przeciwko handlowi dziką przyrodą wymaga szerokiego wsparcia, nie tylko ze strony instytucji UE, ale także agencji UE - Europolu i Eurojustu - państw członkowskich i ich odpowiednich agencji, delegacji UE, ambasad państw członkowskich w krajach trzecich.

W 2014 roku przeprowadzono pierwszy zielony IMPEL Review Initiaive (IRI) w Rumunii, drugi zielony IRI zostanie przeprowadzony w maju 2016 roku we Włoszech. Zidentyfikowano najlepsze praktyki i możliwości poprawy. Rumunia wskazała obszar koncentracji, w którym chcą wymieniać wiedzę i doświadczenie; mianowicie w zakresie organizacji agencji ochrony środowiska i przyrody (wydzielonych lub połączonych). Podczas warsztatów w Rumunii w 2015 r. grupa robocza zidentyfikowała kwestię "nielegalnej turystyki myśliwskiej" jako okazję do wspólnej pracy w celu określenia zakresu tej działalności oraz identyfikacji aspektów prawnych i nielegalnych. Opierało się to na prezentacji przedstawionej przez prokuratora w Rumunii. Sprawa ta miała głęboki wpływ na stan ochrony przyrody i powiedziano, że nielegalna działalność nadal trwa. W planie zarządzania dla zespołu ekspertów ds. ochrony przyrody "struktura szkieletowa" zawiera cykl działań IRI, po którym następuje spotkanie zespołu ekspertów w kolejnym roku.

Dyrektywa ptasia i dyrektywa siedliskowa mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celu UE 2020, jakim jest powstrzymanie i odwrócenie utraty różnorodności biologicznej, zatwierdzonego przez szefów państw i rządów. Komisja przyjęła ambitną strategię osiągnięcia tego celu, składającą się z sześciu celów. Cel 1 tej strategii koncentruje się na "pełnym wdrożeniu unijnego prawodawstwa dotyczącego przyrody w celu ochrony" różnorodności biologicznej i wymaga znacznej poprawy stanu ochrony.

Zgodnie z ogólną inicjatywą przeglądu IMPEL (IRI), niniejszy projekt ma na celu stworzenie obrazu obecnej sytuacji w państwie członkowskim lub na pewnym obszarze państwa członkowskiego w odniesieniu do wdrażania i egzekwowania prawodawstwa UE dotyczącego ochrony przyrody; głównie dyrektywy ptasiej i siedliskowej. Rezultatem są zidentyfikowane dobre praktyki i możliwości poprawy.

Stan wdrażania unijnego rozporządzenia w sprawie drewna jest nadal niezadowalający, co pokazują ostatnie badania przeprowadzone przez Komisję. Wynik badań jest poparty równoległą analizą organizacji pozarządowych (np. barometr WWF 2014, ClientEarth, Greenpeace). Brak skutecznego i jednolitego wdrożenia i egzekwowania rozporządzenia UE w sprawie drewna jest niepokojący, ponieważ może zagrozić temu instrumentowi i może mieć negatywny wpływ na cały plan działania FLEGT.

Projekt ten składa się z dwóch etapów. Rozpoczął się w 2014 r. od projektu "Ochrona przyrody w wydawaniu pozwoleń i kontroli instalacji przemysłowych Implementacja art. 6(3) dyrektywy siedliskowej". W głównych ustaleniach projektu z 2014 r. stwierdzono, że istnieje potrzeba poprawy wiedzy na temat i wykorzystania wytycznych UE i środków zwiększających świadomość, dzielenia się istniejącymi krajowymi wytycznymi i opracowaniami naukowymi, wymiany wiedzy na temat kryteriów przesiewowych i metodologii oceny, np. przyjęte praktyki: stosowanie ładunków krytycznych (CL), kryteria utraty siedlisk (Fachkonventionen DE), nowe podejścia np. do oceny depozycji azotu. Zaproponowano również opracowanie ukierunkowanych, przyjaznych dla użytkownika wskazówek.

W 2014 roku w Rumunii przeprowadzono pierwszy "zielony" IRI. Zidentyfikowano najlepsze praktyki i możliwości rozwoju. W trakcie trwania IRI, rumuńska Narodowa Straż Ochrony Środowiska (NEG) zwróciła uwagę na to, że niektóre wyniki IRI były logiczne w ich analizie i że należy przeprowadzić dalsze prace, które pomogą im wdrożyć wyniki. NEG zwróciła się zatem o wymianę wiedzy i doświadczeń, koncentrując się na przykład na organizacji agencji ochrony środowiska i przyrody: czy należy je rozdzielić, czy połączyć?

Unijne dyrektywy siedliskowa i ptasia chronią różnorodność biologiczną Europy. Lotniska zajmują znaczną część Europy, są rozrzucone po całym kontynencie i są miejscem występowania wielu różnych europejskich siedlisk, gatunków roślin i zwierząt.

W ostatnich latach wzrosła świadomość konieczności włączenia grzybów (makrogrzybów) do europejskiej polityki ochrony środowiska na równi ze zwierzętami i roślinami, w celu ich ochrony w ich naturalnych siedliskach. Pomimo tego, obecnie europejskie prawodawstwo środowiskowe koncentruje się na ochronie roślin i zwierząt, z wyłączeniem grzybów, które są istotnymi składnikami siedlisk lądowych. Co więcej, makrogrzyby mogą być wykorzystywane jako wskaźniki opisujące warunki środowiskowe lasów i innych siedlisk lądowych.