Istnieją trzy główne kategorie osób, które mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności: spółki dominujące, dyrektorzy i kierownicy oraz szersza kategoria "osób powiązanych".
Spółki dominujące
Mogą wystąpić przypadki, w których spółka dominująca (tj. udziałowiec korporacyjny) operatora może zostać pociągnięta do odpowiedzialności za zobowiązania środowiskowe. Przed omówieniem tych przypadków należy podkreślić dwie podstawowe zasady prawa spółek, obecne w wielu, jeśli nie w większości jurysdykcji. Po pierwsze, po założeniu spółki, każda spółka jest traktowana jako odrębna osoba prawna w stosunku do swoich udziałowców (np. spółki dominującej). Oznacza to, że wspólnicy nie mogą, w zwykłych okolicznościach, zostać pociągnięci do odpowiedzialności za długi i zobowiązania spółki. Po drugie, wspólnicy (np. spółki dominujące) korzystają z ograniczonej odpowiedzialności, co oznacza, że w przypadku niewypłacalności spółki muszą oni wnieść jedynie ewentualną kwotę niezapłaconą z tytułu posiadanych przez nich udziałów w spółce. Zakres, w jakim te dwie zasady są przestrzegane w danej jurysdykcji, zależy od jej tradycji prawnej. Na przykład, niektóre jurysdykcje będą lekceważyć zasadę odrębnej osobowości prawnej chętniej niż inne.
Jeśli spółka dominująca ma zostać pociągnięta do odpowiedzialności, jej odpowiedzialność zwykle powstaje w dwóch okolicznościach. Po pierwsze, w przypadku, gdy zgodnie z interpretacją przepisów, spółka dominująca zostanie uznana za "osobę odpowiedzialną". Jest to często określane jako "odpowiedzialność bezpośrednia". Na przykład, gdy osoba odpowiedzialna jest uważana za osobę, która ‘prowadzi’ lub ‘kontroluje’ odpowiednią działalność (np. EU ELD), spółka dominująca, która ‘prowadziła’ lub ‘kontrolowała’ działalność będzie osobą odpowiedzialną. Orzecznictwo Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych (United States v Bestfoods, 524 U.S. 51 (1998)) stanowi, że zgodnie z prawem amerykańskim istnieją okoliczności, w których spółka dominująca może zostać uznana za ‘prowadzącą’ zakład swojej spółki zależnej. Okoliczności te są jednak restrykcyjne i zostały zinterpretowane wąsko przez kolejne sądy.
Po drugie, spółka dominująca może zostać pociągnięta do odpowiedzialności za długi i zobowiązania swojej spółki zależnej. Jest to często określane jako odpowiedzialność "pośrednia" lub "pochodna". Należy zauważyć, że ta forma odpowiedzialności różni się znacznie od pierwszej kategorii, w której spółka dominująca ponosi odpowiedzialność za swoje własne działania. Odpowiedzialność pośrednia (lub pochodna) może powstać, gdy ‘zasłona korporacyjna’ spółki zależnej została przebita lub zniesiona. W prawie spółek wyrażenie ‘zasłona korporacyjna’ jest metaforycznym terminem określającym zasadę, że po zarejestrowaniu spółka jest osobą prawną odrębną od swoich akcjonariuszy, posiadającą własne prawa i obowiązki. Gdy ‘zasłona korporacyjna’ zostanie ‘przebita’ lub ‘podniesiona’, sądy zignorują odrębną osobowość prawną spółki zależnej, nakładając jej długi na spółkę dominującą (lub ogólnie na jej akcjonariuszy). Ponownie, zakres, w jakim jest to możliwe, będzie zależał od tradycji prawnej danej jurysdykcji. Jednakże niektóre jurysdykcje wyraźnie przewidują taką odpowiedzialność w przypadku niewypłacalności lub upadłości spółki zależnej. Przykładem jest ustawodawstwo Grenelle 2, które zostało uchwalone we Francji w 2010 roku. Ustawodawstwo to zawiera przepisy, które mogą wymagać od spółki dominującej spółki zależnej, która stoi w obliczu likwidacji, pokrycia części lub całości kosztów usunięcia szkód środowiskowych w określonych obiektach, jeżeli zaniedbanie spółki dominującej przyczyniło się do utraty aktywów przez spółkę zależną.
Dyrektorzy i urzędnicy
Podobnie jak w przypadku spółek dominujących, dyrektorzy i członkowie kadry kierowniczej mogą, w niektórych jurysdykcjach, również podlegać bezpośredniej lub pośredniej (lub pochodnej) odpowiedzialności za naprawę szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu.
Prawdopodobnie najbardziej znanym przypadkiem jest Northstar Aerospace (Canada) Inc, która w latach 1981-2010 prowadziła zakład produkcji części do helikopterów i samolotów w Cambridge, Ontario. Po bankructwie firmy w 2012 roku, Ministerstwo Środowiska Ontario nakazało 12 byłym dyrektorom i urzędnikom Northstar przeprowadzenie działań mających na celu usunięcie trichloroetylenu i sześciowartościowego chromu z wód gruntowych, które migrowały z zakładu do dzielnicy mieszkalnej. Organ regulacyjny już wcześniej wymagał od Northstar przeprowadzenia działań naprawczych. Sprawa została ostatecznie rozstrzygnięta na kwotę 4,75 miliona dolarów.
Istnieje również orzecznictwo High Court of Ireland dotyczące zarówno bezpośredniego (Ronan przeciwko Clean Build Ltd. oraz Cork CC przeciwko O’Regan), jak i pośredniej (lub pochodnej) (Wicklow CC przeciwko Fenton oraz Environmental Protection Agency przeciwko Neiphin Trading Ltd) odpowiedzialności dyrektorów.
Mogą również istnieć możliwości osobistego ścigania dyrektorów na mocy przepisów prawa upadłościowego lub likwidacyjnego w okolicznościach, w których dopuścili się oni zaniedbania lub naruszenia swoich obowiązków wobec spółki, takich jak przepisy w Wielkiej Brytanii w sekcji 212 ustawy o niewypłacalności z 1996 r.
Osoby powiązane
W 2016 r. rząd Queensland w Australii zmienił ustawę o ochronie środowiska z 1994 r. (Qld), aby upoważnić Departament Środowiska i Ochrony Dziedzictwa do nakazania ‘osobom powiązanym’ naprawienia szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu, jeżeli operator wejdzie w formalne postępowanie upadłościowe (zarząd, likwidacja lub zarząd komisaryczny), a tym samym nie będzie w stanie zapłacić za naprawę szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu, za które jest odpowiedzialny.
‘Osoby powiązane’ w ramach ‘łańcucha odpowiedzialności’ poprawki to: spółka holdingowa (tj. spółka dominująca) operatora; spółka stowarzyszona, która jest właścicielem gruntu, na którym operator prowadzi lub prowadził określone działania, takie jak wydobycie; lub inna osoba, która prowadzi lub prowadziła działania na podstawie pozwolenia środowiskowego, które powodują lub mogą powodować szkody w środowisku.